حتماً شما هم تجربه‌اش را دارید و می‌دانید که ماجرای عیدی گرفتن، بسیار ماجرای پیچیده‌ای است. یک‌جورهایی انگار بگیر و نگیر دارد؛ یک سال می‌بینی کاسبی خوب بوده و یک سال هم می‌بینی کاسبی کساد است و اوضاع بی‌ریخت. حساب و کتاب ندارد دیگر. مثلاً «دایی خسیسه» یکهو ویرش می‌گیرد و سه‌برابر مبلغ معمول را به آدم می‌دهد و «خاله مهربونه» یکهو آلزایمر مصلحتی می‌گیرد و اصلاً به روی مبارکش نمی‌آورد که ما هم‌اکنون نیازمند یاری جیبش هستیم. رسم کاسبی همین است. بالا و پایین دارد و کم و زیاد. به قول شاعر: «یه روز شادی، یه روز غم/ یه روز زیاده یه روز کم». اما ته تهش را که ببینی، بالأخره بخور و نمیری دست آدم را می‌گیرد. لابد والدین محترم هم مدام توصیه می‌کنند: «عزیزم پول‌هات رو جمع کن، قشنگ واسه خودت یه حساب باز کن؛ تو فکر آینده باش.» و ما هم توی دلمان می‌گوییم: «بی‌خیال! حساب باز کنم؟ پول‌ها رو دور بریزم که بهتره. حساب باز کردن هم شد کار؟» یک تکنیک قدیمی هم معمولاً مامان‌ها دارند با این جمله‌ی آشنا: «بده من پولات رو برات نگه دارم.» طبیعی است که آدم زیر بار نمی‌رود. اما خرج کردن (یا به عبارتی فنا کردن) عیدی‌های نقدی برای خودش تکنیک‌ها و روش‌های مختلفی دارد. خودتان بگردید و روش مناسبتان را انتخاب کنید:

روش ارسطویی

«ارسطو» را که لابد می‌شناسید. یک فیلسوف خیلی فهمیده و با‌کمالات یونانی بود. ارسطو عادت داشت همه‌چیز را طبقه‌بندی کند: از گل و گیاه گرفته تا سنگ و خاک؛ از طبقات جامعه گرفته تا سبک‌های ادبی. خلاصه کارش همین بود و عقیده داشت با طبقه‌بندی می‌شود دنیا را بهتر فهمید. کاری به این کارها نداریم. یک روش برای خرج عیدی، طبقه‌بندی خواسته‌هاست. فرض کنیم ما برای کل خواسته‌هایمان 100 امتیاز درنظر بگیریم. بعد بنشینیم و این نیازها را طبقه‌بندی کنیم و به چنین فهرستی برسیم: خوراکی، پوشاکی، تفریحی، پس‌اندازی، خواندنی، مدرسه‌ای، چرت و پرت‌ها. بعد بیاییم اینها را اولویت‌بندی کنیم. یعنی ببینیم کدامشان را زودتر می‌خواهیم و برای داشتنش از خود بیخود شده‌ایم و برای کدامشان حاضریم بیشتر هزینه کنیم. با این روش به یک طبقه‌بندی ارسطویی می‌رسیم و می‌توانیم تا حدی به تمام چیزهایی که می‌خواهیم برسیم. مثلاً اگر اولویت آدم رخت و لباس خاصی باشد، به آن امتیاز 30 می‌دهیم. معنایش این است که 30 درصد از عیدی باید خرج این ماجرا شود. اگر دیدیم کاسبی خراب است و با 30 درصد عیدی کوفت هم نمی‌توانیم بخریم، باید یکی از خواسته‌های پایین جدول را حذف کنیم و درصدش را به بودجه‌ی خواسته‌ی اصلی‌مان اضافه کنیم. همیشه همین‌طوری است دیگر. نمی‌شود همه‌چیز را با هم داشت. یعنی فعلاً که نمی‌شود.

منتشر شده در نشریه نیمکت شاگردها

3

به اشتراک بگذارید